Спор по поводу легализации эвтаназии в Богна Вах

Spór o legalizację eutanazji. Przegląd argumentów

Bogna Wach

Wydawnictwo Naukowe Silva Rerum

Poznań 2019

ISBN: 978-83-65697-93-6

liczba stron: 366

oprawa miękka

.

Spis treści

.

Objaśnienie niektórych terminów występujących w tekście

Wstęp

Rozdział I

Definicje pojęć „eutanazja” i „wspomagane samobójstwo”

1. Ewolucja znaczenia słowa „eutanazja”

2. Problem z definicją eutanazji

2.1 Cechy definicyjne i przykłady definicji terminu „eutanazja”

2.2 Wspomagane samobójstwo

3. Typy eutanazji

.

Rozdział II

Sytuacje graniczne związane z leczeniem u schyłku życia

1. Uwagi wstępne

2. Problem sztucznego nawadniania i odżywiania

2.1 Przykłady spraw sądowych dotyczących przerwania nawadniania i odżywiania

2.2 Czym jest sztuczne nawadnianie i odżywianie

3. Zasada podwójnego skutku jako usprawiedliwienie przyspieszenia śmierci w opiece paliatywnej

3.1 Zasada podwójnego skutku u św. Tomasza z Akwinu

3.2 Współczesne zastosowanie zasady podwójnego skutku

3.2.1 Zastosowania zasady podwójnego skutku w prawie i normach organizacji zawodowych lekarzy

3.2.2 Zastosowanie zasady podwójnego skutku w orzecznictwie – przykład brytyjski

3.2.3 Letalna analgezja w prawie polskim

3.2.3 Zasada podwójnego skutku w normach wybranych organizacji zawodowych lekarzy

3.2.4 Raport brytyjskiej Komisji Waltona

3.2.5 Krytyka zasady podwójnego skutku

3.2.5.1 Dylematy związane z opieką paliatywną

3.2.5.2 Krytyka intencji (zamiaru)

3.2.5.3 Lekarz i jego odpowiedzialność za śmierć chorego

3.2.5.4 Obrona intencji

3.3 Zakwestionowanie aktualności zasady podwójnego skutku

4. Terminalna sedacja

5. Zabić a pozwolić umrzeć

5.1 Zaprzestanie terapii ratującej życie

5.2 Eutanazja a zaprzestanie terapii

5.3 Działanie i zaniechanie, ocena konsekwencji

5.4 Zaprzestanie terapii a eutanazja bierna

5.5 Uporczywość (daremność) terapeutyczna

5.6 Autonomia pacjenta i przerwanie leczenia

6. Podsumowanie

.

Rozdział III

Argument religijny

1. Stanowisko chrześcijaństwa

1.1 Zagadnienia wstępne

1.2 Stanowisko Kościoła katolickiego

1.3 Stanowisko Kościołów prawosławnych

1.4 Stanowisko wybranych Kościołów protestanckich

1.4.1 Zagadnienia wstępne

1.4.2 Stanowisko Kościoła anglikańskiego

1.4.3 Stanowisko metodystów

1.4.4 Stanowisko Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego

1.4.5 Stanowisko Kościołów reformowanych

1.4.6 Stanowisko prezbiterian

1.4.7 Stanowisko Wspólnoty Kościołów Ewangelickich w Europie

1.4.8 Podsumowanie

2. Stanowisko judaizmu

3. Stanowisko islamu

4. Stanowisko buddyzmu

.

Rozdział IV

Argument z prawa naturalnego – wersja laicka

1. Uwagi wstępne

2. Prawo naturalne jako obiektywny porządek norm

2.1 Problem z akceptacją prawa naturalnego

2.2 Źródła poznania prawa naturalnego

2.3 Krytyka – błąd naturalistyczny

3. Prawo naturalne a prawo stanowione

4. Prawa człowieka jako przykład uniwersalnych praw naturalnych

5. Dobro ludzkiego życia

6. Podsumowanie

.

Rozdział V

Argument z autonomii jednostki

1. Uwagi ogólne

2. Autonomia w medycynie

2.1 Europejska konwencja bioetyczna

3. Problem zgody pacjenta na leczenie

3.1 . Zgoda kompetentnej osoby na zabieg

3.2 Problem zgody pacjenta niekompetentnego

3.3 Oświadczenia woli pro futuro

3.4 Krytyka oświadczeń woli pro futuro

3.5 Koncepcja najlepszego interesu pacjenta

3.6 Krytyka koncepcji najlepszego interesu pacjenta

4. Eutanazja na prośbę pacjenta jako wyraz autonomii

5. „Obowiązek umierania”

6. Eutanazja a powinności lekarza

7. Podsumowanie

.

Rozdział VI

Argument z jakości życia

1. Uwagi wstępne

1.1 Czym jest jakość życia

1.2 Próby opisu i zastosowania kategorii jakości życia

1.3 Problem mierzalności jakości życia

1.3.1 Przykładowe mierniki jakości życia

1.4 Jakość życia w decyzjach etycznych

1.4.1 Pacjenci kompetentni i ich jakość życia

1.4.2 Przykłady rozstrzygnięć sądowych w przypadkach osób kompetentnych

1.4.3 Jakość życia w przypadkach pacjentów niekompetentnych

1.5 Bycie osobą a prawo do życia

1.5.1 Przynależność do gatunku ludzkiego jako kryterium bycia osobą

1.5.2 Przykłady rozstrzygnięć sądowych w przypadkach osób niekompetentnych

1.5.3 Holenderski protokół z Groningen jako przykład zastosowania oceny jakości życia

2. Podsumowanie

.

Rozdział VII

Argument równi pochyłej

1. Uwagi ogólne

2. Formy argumentu równi pochyłej

2.1 Logiczna postać argumentu równi pochyłej

2.2 Empiryczna postać argumentu równi pochyłej

2.3 Historyczna postać argumentu równi pochyłej

3. Wytyczenie granicy jako zabezpieczenia przed skutkami równi pochyłej

4. Próby wytyczenia granic w praktyce ─ wybrane obowiązujące rozwiązania prawne

4.1 Wspomagane samobójstwo ─ rozwiązania amerykańskie

4.2 Eutanazja w rozwiązaniach europejskich

4.2.1 Holandia

4.2.1.1 Orzecznictwo sądowe

4.2.1.2 Ustawa „O kontroli zakończenia życia na żądanie i pomocy w samobójstwie”

4.2.2 Belgia

4.2.2.1 Ustawa i orzecznictwo sądowe

4.2.3 Luksemburg

4.2.4 Kanada

4.2.5 Australijski stan Wiktoria

4.2.6 Prawny status eutanazji i wspomaganego samobójstwa w Polsce

4.2.6.1 Zabójstwo na żądanie i ze współczucia w polskim kodeksie karnym

4.2.6.1.1 Problem z terminem „eutanazja”

4.2.6.1.2 Przedmiot ochrony

4.2.6.1.3 Eutanazja a zaniechanie lub niepodejmowanie terapii

4.2.6.1.4 Warunki uprzywilejowania zabójstwa z art. 150 kk.

4.2.6.1.5 Sankcja za zabójstwo z art. 150 kk.

4.2.6.2 Namowa lub udzielenie pomocy do samobójstwa w polskim kodeksie karnym

4.2.6.2.1 Przedmiot ochrony

4.2.6.2.2 Forma i przesłanki popełnienia przestępstwa z art. 151 kk.

4.2.6.2.3 Wątpliwości związane z karalnością przestępstwa z art. 151 kk.

4.2.7 Polski projekt legalizacji eutanazji

5. Wątpliwości dotyczące efektywności zabezpieczeń przed równią pochyłą

5.1 Płynna granica między wspomaganym samobójstwem a eutanazją oraz rodzajami cierpienia

5.2 Statystyki holenderskie i belgijskie

5.2.1 Raport Remmelinka i jego krytyka

5.2.2 Kontynuacja badań nad zjawiskiem wspomaganej śmierci w Holandii

5.2.3 Statystyki regionalnych komisji ds. eutanazji

5.2.4 Dyskusyjność przytaczanych danych

5.2.5 Statystki belgijskie i ich analiza

5.2.6 Wątpliwości odnośnie przestrzegania granic wykonywania eutanazji wytyczonych przez ustawodawcę belgijskiego

5.3 Zmiany w prawie brytyjskim po sprawie Dianne Pretty

5.4 Od autonomii decyzji do eutanazji osób niekompetentnych motywowanej współczuciem

6. Podsumowanie

.

Rozdział VIII

Typy argumentów w sporze o dopuszczalność eutanazji i wspomaganego samobójstwo

1.Wprowadzenie

2. Czym jest eutanazja i wspomagane samobójstwo

3. Argumenty formułowane przez przeciwników przyspieszania śmierci

3.1 Argument ze świętości życia w wersji religijnej

3.2 Argument nienaruszalności życia z prawa naturalnego w wersji laickiej

3.3 Argument równi pochyłej

4. Argumenty formułowane przez zwolenników przyspieszania śmierci

4.1 Argument z autonomii jednostki

4.2 Argument z jakości życia

5. Inne argumenty

6. Podsumowanie

.

Bibliografia